ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΠΑΤΑΤΩΝ (ΣΕΚΠ)κ. Νεοκλή Τσαππή ΣΤΑ ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΝΕΑ 20.1.2006
1.Πότε ιδρύθηκε το ΣΕΚΠ ,ποιο το καθεστώς που το διέπει και ποιες αρμοδιότητες του όσον αφορά την πατατοκαλλιέργεια; Με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ ,υπήρχε συμβατότητα με το Ευρωπαικό Κεκτημένο;Τι χρειάστηκε να αλλάξει;
Η Κυπριακή Πολιτεία αποφάσισε το 1964 να θεσπίσει ειδική νομοθεσία (ψηφίστηκε ο Νόμος 59 του 1964), νομοθεσία που προνοεί «περί της Ιδρύσεως Συμβουλίου Εμπορίας Κυπριακών Πατατών, της Ρύθμισης και Ελέγχου Εξαγωγών, περί της Εμπορίας Κυπριακών Πατατών ως και περί ετέρων Συναφών Ζητημάτων».
Περίοδος μέχρι την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ
Το Συμβούλιο, που ήταν Ημικρατικός Οργανισμός , είχε μονοπωλιακές εξουσίες και ήταν, με βάση το νόμο, ο μόνος εξαγωγέας των Κυπριακών Πατατών. Κανένας άλλος δεν είχε το δικαίωμα να αγοράσει πατάτες για εξαγωγή παρά μόνο μέσω ή με την άδεια του Συμβουλίου. Με κατάλληλη τροποποίηση του Βασικού Νόμου (Νόμος Αρ. 106(1) του 1995) το Συμβούλιο είχε και την αποκλειστική αρμοδιότητα στην εισαγωγή, την ντόπια παραγωγή και τη διανομή πιστοποιημένου πατατοσπόρου.Για 40 τόσα χρόνια το ΣΕΚΠ ρύθμιζε τα της πατατοκαλλιέργειας μονοπωλιακά .Υπολογίζεται ότι στην περίοδο αυτή είχαν εξαχθεί πέραν των 4 εκ τόνων πατατών με πάρα πολύ θετικά οικονομικά αποτελέσματα για τον τόπο.Το ξένο συνάλλαγμα ανήλθε στο ποσό πέραν του £1 δις. Κατά περιόδους μέχρι και 5.000 οικογένειες απασχολούνταν άμεσα με την πατατοκαλλιέργεια..
Περίοδος μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ
Μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το ΣΕΚΠ συνεχίζει να λειτουργεί με βάση τον τροποποιητικό Νόμο αρ. 2 του 2004 ο οποίος δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και τέθηκε σε εφαρμογή στις 30.4.2004 δηλαδή την προτεραία της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση.Με την τροποποίηση του Νόμου διαφοροποίηθηκαν όλα εκείνα τα άρθρα που δεν ήταν συμβατα με το Ευρωπαικό Κεκτημένο.
Κύρια έχει καταργηθεί το μονοπωλιακό του καθεστώς γεγονός που το καθιστά ένα οργανισμό που λειτουργεί σε συνθήκες ελευθερης αγοράς.Η εισαγωγή του πατατοσπορου είναι πλέον ελέυθερη. Επίσης το σύστημα οικονομικής στήριξης καταργείται γεγονός που επιβάλλει την προσαρμογή της πατατοκαλλιέργειας στις συνθήκες της αγοράς που πρέπει να σημειωθεί ότι είναι έντονα ανταγωνιστική.
2. Ποιος ο νέος ρόλος του ΣΕΚΠ μετά την ένταξη;
Το ΣΕΚΠ μετά την ένταξη της Κύπρου,δηλ. με την κατάργηση του μονοπωλίου αλλά και του υφιστάμενου συστήματος στήριξης της πατατοκαλλιέργειας , διαφοροποίησε τους στρατηγικούς του στόχους κύρια για δόσει στην πατατοκαλιέργεια της Κύπρου την δυνατότητα ομαλής μετάβασης της από το μονοπωλιακο καθεστώς, στο καθεστώς της ελεύθερης αγοράς.Στις 15.7.05 με απόφαση της πολιτείας τροποποιήθηκε το άρθρο 26 του Νόμου που προσφέρει την δυνατότητα στο ΣΕΚΠ
Ø (α) να προγραμματίσει την παραγωγή και να εμπορευθεί τις πατάτες των παραγωγών που θα συμβληθούν μαζί του για την εμπορική περίοδο 2005 – 2006 που λήγει την 31η Αυγούστου 2006,
Ø (β) να παρέχει υπηρεσίες σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ασχολούνται με την παραγωγή, εξαγωγή ή εμπορία πατατών αναφορικά με εργασίες συσκευασίας˙
Ø (γ)να έχει αρμοδιότητα να εκτελεί εργασίες που δύναται να του ανατεθούν από το Τμήμα Γεωργίας του ΥΓΦΠΠ και, από τον Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών ως αναδόχου σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών Νόμου 2003.
Με βάση τα πιο πάνω διαπιστώνεται η ανάγκη όπως το ΣΕΚΠ ως Ημικρατικός Οργανισμός παραμείνει για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στους πατατοκαλλιεργητές.
3.Ποιες ποικιλίες παρουσιάζουν την πιο μεγάλη ευχέρεια στο να διακινηθούν και ποιες θα συστηνετε στους παραγωγούς να αποφεύγουν;
Το τελευταίο καιρό με αφορμή τις κοινητοποίησεις των πατατοπαραγωγών έγινε αρκετή συζήτηση για τις ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Κύπρο και πως το γεγονός αυτό οδήγησε στην καταστροφή της εμπορίας των πατατών κατά την ανοιξιάτικη εσοδεία του 2005.Πράγματι εισήχθηκε μεγάλος αριθμός ποικιλιών από διάφορους εισαγωγείς πατατοσπόρου αλλά και εξαγωγείς πατατών.Ο πραγματικός αριθμός των ποικιλιών δεν είναι γνωστός .Κάποιοι ομιλούν για πέραν των 60 ποικιλιών.Το πρόβλημα όμως δεν είναι ο αριθμός των ποικιλιών αλλά η ποσότητα κατά ποικιλια και η εμπορικότητα της κάθε ποικιλίας. Πιστεύω ότι εκείνο που συνέβηκε είναι ότι δεν έγινε ο κατάλληλος προγραμματισμός των ποικιλιών που εισήχθηκαν.Με την ελευθεροποίηση της αγοράς έχουν αποδεσμευτεί συγκρουόμενες δυνάμεις και κάτω από έλλειψη της κατάλληλης τεχνογνωσίας οδηγήθηκαν τα πράγματα σε ζημιογόνα πορεία.
Το ΣΕΚΠ πιστεύει ότι η πιο βασική/καθοριστική φάση της όλης διαδικασίας είναι ο προγραμμτισμός της παραγωγής ανάλογα με τις ανάγκες της ντόπιας και ευρωπαικής αγοράς.Θα πρέπει να καλλιεργούμε ποικιλίες τις οποίες θα μπορούμε να πουλούμε.Η δυσκολία που υπάρχει στην ελευθέρη αγορά είναι ότι κανένας δεν μπορεί να επιβάλει οποιουσδήποτε περιορισμούς στην εισαγωγή του πατατοσπόρου γεγονός που δυσκολεύει ένα ορθολογικό προγραμματισμό των ποσότήτων κατά ποικιλία.
To ΣΕΚΠ συναισθανόμενο την ευθύνη που αναλαμβάνει απέναντι στους πατατοκαλλιεργητές που έχουν συμβληθεί μαζί του προέβει σε ένα ορθολογικό προγραμμτισμό της εισαγωγής του πατατοσπόρου τόσο το 2004 όσο και το 2005..Στον πιο κάτω Πίνακα παρουσιάζεται ο Πίνακας του Προγραμματισμού εισαγωγής πατατοσπόρου κατά ποικιλια που προέβηκε το ΣΕΚΠ το 2004 και το 2005.
Α/Α ΠΟΙΚΙΛΙΑ 2004 2005
1 Σπούντα 924 1300
2 Νίκολα 944 975
3 Κάρα 159 200
4 Ινόβα 45 25
5 Μαρφόνα 100 150
6 Νταιαμαντ 75 100
7 Τιμάτε 25 25
8 Φιλέα 300 290
9 Σιγκλιντε 25 25
10 Μάραμπελ 150 200
11 Σιαρλοτ 150 125
12 Πρινσες 25 64
13 Μπερναντετ 15 25
14 Ανναμπελ 100
15 Φρίζια 25
16 Σαντέ 25
17 Άλλες 26
ΟΛΙΚΑ 2937 3680
Από τον Πίνακα σημειώνουμε τα πιο κάτω:
(α)Το 2004 με το 60% των πατατοπαραγωγών που είχαν συμβληθεί μαζί του εισήξε μόνο 2.937 τόνους από το σύνολο των 8156 τόνων που εισηχθήκαν συνολικά δηλ. κάλυψε ένα ποσοστό του 36% της συνολικής ποσότητας πατατοσπόρου.
(β)Το 2005 με το 85% περίπου των πατατοπαραγωγών εισήξε μια ποσότητα 3.680 τόνους που αποτελεί μια αύξηση της τάξης του 25% συγκριτικά με την αύξηση των παραγωγών που έχουν συμβληθεί μαζί με το ΣΕΚΠ που ήταν της τάξης του 35%.Αυτό σημαίνει ότι το ΣΕΚΠ μείωσε περαιτέρω τις ποσότητες πατατοσπόρου συγκριτικά με το 2004
(γ)Ο αριθμός των ποικιλιών που έχουν παραγελθεί και εισαχθεί το 2005 ανέρχονται σε 17 περίπου και είναι όλες εμπορικές ποικιλίες με βάση την ποσότητα που έχει εισαχθεί.
(δ) Οι πέντε κυριώτερες ποικιλίες παρουσιάζονται στον πιο κάτω Πίνακα και αποτελούν το 84 % της συνολικής ποσότητας του 2004 και το 81% της ποσότητας του 2005
Α/Α ΠΟΙΚΙΛΙΑ 2004 2005
1 Σπούντα 924 1300
2 Νίκολα 944 975
8 Φιλέα 300 290
3 Κάρα 159 200
10 Μάραμπελ 150 200
OΛIKA 2477 2965
ΠΟΣΟΣΤΟ % 84,34 80,57
4.Ποιοι είναι οι εξαγωγικοί προορισμοί των κυπριακών πατατών;Ποιες ποσότητες διακινούνται προς κάθε χώρα;
Στον πιο κάτω Πίνακα παρουσιάζονται συγκριτικά στοιχεία εξαγωγών κατά χώρα της εαρινής εσοδείας 2004 και 2005.Το 2004 μπορεί να θεωρηθεί ο τελευταίος χρόνος του μονοπωλιακού καθεστώτος του ΣΕΚΠ παρόλο που υπήρξαν και δυο μήνες (Μάης –Ιούνης 2004) κατά την διάρκεια των οποίων είχε καταργηθεί το μονοπωλιακό του καθεστώς.
Πίνακας:Συγκριτικά στοιχεία εξαγωγών κατά το 2004 και 2005 σε κιλά.
ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ 2004 2005
ΗΝΩΜ.ΒΑΣΙΛΕΙΟ 14.887.365 7.500.000
ΙΡΛΑΝΔΙΑ 1.800.160 143.000
ΒΕΛΓΙΟ 9.299.100 6.260.000
ΓΕΡΜΑΝΙΑ 27.228.540 13.669.000
ΟΛΛΑΝΔΙΑ 4.926.760 2.697.000
ΝΟΡΒΗΓΙΑ 4.960.210 4.623.000
ΣΟΥΗΔΙΑ 1.413.000 580.000
ΑΥΣΤΡΙΑ 829.250 319.000
ΕΛΒΕΤΙΑ 1.630.360 214.000
ΔΑΝΙΑ 300.000 142.000
ΒΟΣΝΙΑ 40.000 0
ΕΛΛΑΔΑ 2.959.720 2.694.000
ΙΤΑΛΙΑ 613.500 280.000
ΚΑΝΑΡΙΟΙ ΝΗΣΟΙ 258.150 5.000
ΣΛΟΒΕΝΙΑ 60.300 125.000
ΣΕΡΒΙΑ 80.000 0
ΚΡΟΑΤΙΑ 1.673.000 558.000
ΤΣΕΧΙΑ 174.000 0
ΓΑΛΛΙΑ 0 55.000
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 0 306.000
ΠΟΛΩΝΙΑ 0 24.000
ΙΣΠΑΝΙΑ 0 20.000
ΕΞΑΓΩΓΕΣ 73.133.415 40.214.000
Οι έξι χώρες που απορρόφησαν κατά το 2004 και 2005 τις μεγαλύτερες ποσότητες παρουσιάζονται στον πιο κάτω Πίνακα από τον οποίο σημειώνουμε ότι οι χώρες αυτές απορρόφησαν το 88% των συνολικών εξαγωγών το 2004 και το 93% το 2005.
ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ 2004 2005
ΓΕΡΜΑΝΙΑ 27.228.540 13.669.000
ΗΝΩΜ.ΒΑΣΙΛΕΙΟ 14.887.365 7.500.000
ΒΕΛΓΙΟ 9.299.100 6.260.000
ΝΟΡΒΗΓΙΑ 4.960.210 4.623.000
ΟΛΛΑΝΔΙΑ 4.926.760 2.697.000
ΕΛΛΑΔΑ 2.959.720 2.694.000
64.261.695 37.443.000
Ποσοστό επί συνόλου 88 93
5: Σε ποιους παράγοντες οφείλεται η αποτυχία στην εμπορία των πατατών εαρινής εσοδείας του 2005; Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τη διάθεση των κυπριακών πατατών. Η εμπορία των πατατών είναι πάρα πολύ δύσκολη υπόθεση και εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες. Ο κάθε παράγοντας είναι σημαντικός και η τυχόν άγνοιά του μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή. Το Συμβούλιο Εμπορίας Κυπριακών Πατατών, ανέλυσε σε βάθος τους παραγόντες που καθόρισαν το, δυστυχώς, άσχημο αποτέλεσμα της εμπορίας.. Το ΣΕΚΠ κωδικοποίησε τους παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τη διάθεση των πατατών μας, κυριότεροι των οποίων είναι:(α). Η κυπριακή πατατοκαλλιέργεια δεν ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει, μετά από 40 χρόνια μονοπωλιακού καθεστώτος, το έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον της Ε.Ε. Τούτο οδήγησε στην πολυδιάσπαση των πατατοπαραγωγών. Παρ’ όλην την εντατική εκστρατεία που ανέλαβε το ΣΕΚΠ την περίοδο Σεπτεμβρίου 2003 - Μαΐου 2004. δεν έγινε κατορθωτή η ενότητα δράσης των πατατοπαραγωγών κάτω από μια ομπρέλα. Ο κύριος λόγος γι’ αυτό ήταν γιατί δεν είχαν γίνει αντιληπτές οι νέες συνθήκες που θα επικρατούσαν με την ένταξή μας στην Ε.Ε. Δεν ήταν δυνατό -κι αυτό αποδείχθηκε στην πράξη- να δημιουργηθούν, από τη μια μέρα στην άλλη, όλες οι αναγκαίες δομές από τις ομάδες πατατοπαραγωγών, και τον ιδιωτικό τομέα γενικότερα, που να διαδεχθούν με επιτυχία τις αρμοδιότητες του ΣΕΚΠ, όσον αφορά τον προγραμματισμό της παραγωγής και τη συσκευασία και εμπορία του προϊόντος στις διεθνείς αγορές, που τις εξασκούσε μονοπωλιακά, επαναλαμβάνω, για 40 χρόνια.(β). Ενώ ήταν γνωστό, στο στάδιο του προγραμματισμού, ότι η χρονιά 2004/2005 θα ήταν δύσκολη για τις εξαγωγές κυπριακών πατατών, οι εισαγωγείς πατατοσπόρου, ή/και έμποροι/εξαγωγείς, είτε λόγω άγνοιας είτε σκόπιμα, εισήγαγαν υπερβολικά μεγάλες ποσότητες πατατοσπόρου, ειδικά των ποικιλιών Νίκολα και Σπούντα, με αποτέλεσμα να σταλθεί στην Ευρώπη μια ποσότητα 91.000 τόνων περίπου, ενώ κανονικά θα έπρεπε να εξαγάγουμε μια ποσότητα της τάξης των 65.000 - 70.000 τόνων.ΣΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ που ακολουθεί, παρουσιάζονται οι εξαγωγές πατατών εαρινής εσοδείας κατά την περίοδο 2000-2005:
1 1999/00 66
2 2000/01 69
3 2001/02 89
4 2002/03 71
5 2003/04 73
6 2004/05 91
Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι οι συνολικές ποσότητες πατατών εαρινής εσοδείας ανήλθαν στους 91.000 τόνους, σε σύγκριση με 73.000 τόνους κατά την προηγούμενη χρονιά, δηλαδή παρουσιάζεται αύξηση 24.,7% Το ΣΕΚΠ, σύμφωνα με τον τροποποιητικό νόμο που διέπει τη λειτουργία του σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς, ανέλαβε τον προγραμματισμό της παραγωγής για το 60% των παραγωγών, οι οποίοι, με δική τους απόφαση, μείωσαν αισθητά τις παραγόμενες ποσότητες πατατών για εξαγωγή. Φαίνεται, όμως, ότι δεν έγινε το ίδιο και από τους άλλους φορείς ή/και ιδιώτες.
(γ) Οι τεράστιες ποσότητες εαρινών πατατών από το Ισραήλ και την Αίγυπτο (πάνω από 400.000 τόνους )οι οποίες χρονικά βρίσκονταν στην αγορά της ΕΕ μέχρι και τα μέσα του Ιούλη 2005 ενώ τα προηγούμενα χρόνια οι πατατες αυτές τελείωναν στα μέσα του Απρίλη/αρχές Μαίου.Βεβαίως πρώιμες πατάτες εξήξαν και το Μαρόκκο,η Τυνησία,η Ελλαδα,η Ισπανία,η Ιταλία κλπ.
Οι συνεχείς και μεγάλες εξαγωγές πατατών από το Ισραήλ και την Αίγυπτο προκάλεσαν κορεσμό στις αγορές της Ευρώπης με αποτέλεσμα την ραγδαία πτώση των τιμών όλων των πρώιμων πατατών της ΕΕ.Η κατάσταση αυτή ήταν πρωτοφανής για τα ευρωπαικά δεδομένα.
Το ΣΕΚΠ κατά την ανοιξιάτικη περίοδο του 2005 εξήξε 40,214 τόνους ή το 43,7% της συνολικής ποσότητας που εξήχθηκε παρόλο που είχε το 60% περίπου των παραγωγών.Αυτή την στιγμή δεν είναι δυνατόν να υπολογίσουμε την ακριβή ποσότητα που θα εξαχθεί την άνοιξη του 2006 αλλά υπολογίζουμε ότι το ΣΕΚΠ θα εξάξει το μεγαλύτερο ποσοστό που μπορεί να φτάσει το 80-85%.
6. Παρατηρήθηκε φέτος μια μεγάλη αύξηση της καλλιεργούμενης εκτάσης και τις παραγόμενες ποσότητες.Υπάρχουν θεμιτοί τρόποι μέσω του ΣΕΚΠ να ελεχθεί το φαινόμενο αυτό;
Αυτή την στιγμή δεν είναι γνωστό κατά πόσο φέτος θα έχουμε μεγαλύτερες εκτάσεις από πέρσι.Υπάρχουν κάποιες πληροφορίες ότι η εισαγωγή φέτος του πατατοσπόρου είναι κατά 1.000 τόνοι λιγώτεροι παρά πέρσι.Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι ποσότητες που θα παραχθούν θα είναι μικρότερες γιατί τούτο θα εξαρτηθεί και από τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν την άνοιξη.
Το ερώτημα είναι κατά πόσον το ΣΕΚΠ μπορεί να ελέγξει την κατάσταση αυτή.Το ΣΕΚΠ δεν έχει σήμερα οποιοδήποτε τρόπο να εμποδίσει την ανεξέλεγκτη εισαγωγή του πατατοσπόρου ούτε να καθορίσει τις εκτάσεις που θα καλλιεργηθούν..Εκείνο που κάμνει το ΣΕΚΠ από αρκετά τόσα χρόνια είναι να ενημερώνει τους παραγωγούς και να τους τονίζει την ανάγκη να ενωθούν για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την νέα κατάσταση.
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ κεκτημένο κατοχυρώνει το δικαίωμα του κάθε παραγωγού να παίρνει τις δικές του αποφάσεις. Οι αποφάσεις αυτές είναι σεβαστές και το ΣΕΚΠ προσπάθησε να πείσει, όχι όμως και να επιβάλει τις απόψεις του. Σε όλες τις συγκεντρώσεις και στις ανακοινώσεις του, το Συμβούλιο ενημέρωνε τους παραγωγούς για την τεράστια δύναμη που έχουν στα χέρια τους και καλούνταν όλοι να αξιοποιήσουν κατάλληλα τη δύναμη αυτή, προς όφελος των ιδίων και της πατατοκαλλιέργειας γενικότερα. Η δύναμη αυτή συνεχίζει να υπάρχει στα χέρια των παραγωγών, οι οποίοι σήμερα είναι σοφότεροι από πέρυσι, γιατί έχουν αποκτήσει την εμπειρία μιας καταστροφής, λόγω κυρίως της διάσπασής τους.
7.Ποια η συνεργασία του ΣΕΚΠ με τις διάφορες Ομάδες παραγωγών.
Το ΣΕΚΠ λειτουργεί συλλογικά και σε συνθήκες πλήρους διαφάνειας.Πιστεύει επίσης ότι συμμετοχή των παραγωγών στις διαδικασίες αποτελεί απαραίτητη προυπόθεση στην επιτυχία των σκοπών και επιδιώξεων του.
Το ΣΕΚΠ εφαρμόζοντας την παρ.(α) του άρθρου 26 του Τροποποιητικού Νόμου του 2005 ανακοίνωσε τους όρους και τις διαδικασίες εφαρμογής του Νόμου στην περίοδο 2005/2006.Με την λήξη της προθεσίας για υποβολή των αιτήσεων ,τρεις (3) Ομάδες Παραγωγών είχαν υποβάλει την σχετική αίτηση για ένταξη στον προγραμματισμό της παραγωγής και εμπορίας των πατατών χειμερινής 2005/2006 και ανοιξιάτικης εσοδείας 2006.
Οι ΟΠ είναι :
(α) Παγκύπρια Ομάδα Πατατοπαραγωγών «Η Κυπριακή Πατάτα»
(β) Ομάδα Παραγωγών Σωτήρας
(γ) Ομάδα Παραγωγών Αυγόρου-Αχνας.
Το ΣΕΚΠ και μέσα στα πλαίσια της γενικότερης πολιτικής του αποφάσισε την συγκρότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Προγραμματισμού και Εμπορίας Πατατών (ΣΕΠΕΠ)
Η ΣΕΠΕΠ είναι 4-μερής και αποτελείται από εκπροσώπους του ΣΕΚΠ και των 3 ΟΠ.Οι ευθύνες του Προέδρου και Αναπληρωτή Προέδρου έχουν ανατεθεί στους εκπροσώπους του ΣΕΚΠ.Τα μέλη αποτελούν οι εκπρόσωποι των 3 ΟΠ.
Οι εκπρόσωποι των ΟΠ έχουν καθοριστεί ανάλογα με τον αριθμό των δηλωμένων στο ΣΕΚΠ παραγωγών/μελών τους με την πιο κάτω αναλογία.
Οι Ομάδες Παραγωγών με αριθμό μελών κάτω από 150 : Δυο(2) εκπρόσωποι
Οι Ομάδες Παραγωγών με αριθμό μελών από 151-μέχρι 300 : Τρεις(3) εκπρόσωποι
Οι Ομάδες Παραγωγών με αριθμό μελών πάνω από 301 : Τέσσερις(4) εκπρόσωποι
Η ΣΕΠΕΠ ως συμβουλευτικό σώμα επιλαμβάνεται οποιουδήποτε θέματος που αφορά τις δραστηριότητες του ΣΕΚΠ μέσα στα πλαίσια της Νομοθεσίας του.Εχουν ήδη γίνει πέντε συνεδρίες της ΣΕΠΕΠ η οποία και ασχολήθηκε με όλα τα τρέχοντα προβλήματα της πατατοκαλλιέργειας .
Πέραν της ΣΕΠΕΠ το ΣΕΚΠ διατηρεί συνεχή κανάλια επικοινωνίας με όλες τις συνεργαζομενες Ομάδες Παραγωγών αλλά και συνεργασίες που σχετίζονται με εξειδικευμένα θέματα όπως την εισαγωγή,κατνομή και πώληση του εισαγώμενου πατατοσπόορου,την εφαρμογή του πρωτόκολλου του EUREPGAP και άλλα.
8.Πέραν των εξαγωγικών δραστηριοτήτων ,ποιες άλλες υπηρεσίες προσφέρει προς τους παραγωγούς;Απο που χρηματοδοτείται η λειτουργία του ΣΕΚΠ;
Το ΣΕΚΠ είναι ημικρατικός οργανισμός και λειτουργεί με βάση τους σχετικούς Νόμους.Το προσωπικό του έχει την δημοσιο-υπαλληλική ιδιότητα και είναι συντάξιμο με βάση το κυβερνητικό σχέδιο σύνταξης.
Οι αρμοδιότητες και τα καθηκοντα του ΣΕΚΠ όπως αυτά φαίνονται και στο σχετικό οργανόγραμμα του ΣΕΚΠ κατασσονται σε δυο τομείς.(α) Τομέας παραγωγής και (β) Τομέας Εμπορίας.
(α) Ο Τομέας παραγωγής περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες που σχετιζονται με την παραγωγή πατατών ψηλής ποιότητας και εμπορικότητας..Ο τομέας αυτός καλύπτει μεταξύ άλλων τις ακόλουθες δραστηριότητες :
Ø Εκπαιδευση /διαφώτιση /ενημέρωση των παραγωγών σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας από την φύτευση μέχρι και την συγκομιδή.Η δραστηριότητα αυτή εφαρμόζεται ακολουθώντας διαφορους μεθόδους όπως διαφωτιστικές συγκεντρώσεις,επι τόπου επισκέψεις ,εγκύκλιους επιστολές,διαφωτιστικά φυλλάδια κ.α.
Ø Εφαρμογή του Πρωτοκόλλου EUREPGAP αλλά και άλλων προγραμμάτων για την εφαρμογή του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής.
Ø Εισαγωγή,κατανομή και πώληση του πατατοσπορου.
(α) Ο Τομέας Εμπορίας περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες που σχετιζονται με την εμπορία των πατατών .Ο τομέας αυτός καλύπτει μεταξύ άλλων τις ακόλουθες δραστηριότητες :
Ø Παραλαβή,διαλογή,συσκευασία και μεταφορά των πατατών για εξαγωγή στα λιμάνια.
Ø Μεταφορά των πατατών στο εξωτερικό,αποθήκευση αν χρειαστεί,πώληση των πατατών
Ø Εκκαθάριση λογαρισμών και πληρωμή των παραγωγών με βάση το Σχέδιο εκκαθάρισης κατά ποικιλία και περίοδο όπως εφαρμόζεται από την περίοδο, 2004/2005.
Για τις πιο πάνω εργασίες που προσφέρει, το ΣΕΚΠ χρεώνει τους παραγωγούς με τα πραγματικά έξοδα που περιλαμβάνουν τους μισθούς και τα διοικητικά του ΣΕΚΠ.Οσον αφορά τον Τομέα εμπορίας ,οι μισθοί και τα διοικητικά του ΣΕΚΠ χρεώνονται εξολοκλήρου με βάση τίμημα κατά τόνο παραλαβής
9.Ποια είναι τα Σχέδια του ΣΕΚΠ για το σύντομο και απότερο μέλλον;
Το ΣΕΚΠ από το 2003 καθόρισε τους στρατηγικούς του στόχους που σχετίζονται με την ομαλή μετάβαση της κυπριακής πατατοκαλλιέργειας στις συνθήκες της ελεύθερης αγοράς χωρίς κλυδωνισμούς και ταλαντεύσεις.Το Στρατηγικό Σχέδιο στόχευε στην αξιοποίηση της τεχνογνωσίας του ΣΕΚΠ για την διατήρηση και ή δυνατόν ανάπτυξη του τομέα της πατατοκαλιέργειας ενός πολύ σημαντικού τομέα που προσφέρει γύρω στο 10% των συνολικών εξαγωγών και πέραν του 50% των εξαγωγών γεωργικών προιόντων.Πιστεύουμε ότι η κατάργηση του ΣΕΚΠ θα προκαλούσε αφανισμό της κυπριακής πατατοκαλλιέργειας.
Σύμφωνα με τον Τροποποιητικό Νόμο του 2005 το ΣΕΚΠ δύναται να προγραμματίσει την παραγωγή και να εμπορευθεί τις πατάτες των παραγωγών όσων επιθυμούν να συμβληθούν μαζί του μέχρι την 31η/8/2006.Το ΣΕΚΠ αξιολογεί τις συνθήκες που επικρατούν και την δυνατότητα των διάδοχων κατάστασεων να χειριστούν τα θέματα της πατατοκαλλιέργειας και πολύ σύντομα θα είναι σε θέση να πάρει τις ανάλογες αποφάσεις τις οποίες και θα κοινοποιήσει στην αρμοδία αρχή που είναι ο Υπουργό Γεωργίας,Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος.Πιστεύουμε ότι το ΣΕΚΠ έχει σημαντικό ρόλο και λόγο να διαδραματίσει τα επόμενα χρόνια.Επομένως η πολιτεία θα πρέπει να του δόσει την δυνατότητα να το πράξει.
Το ΣΕΚΠ επικεντρώνεται αυτή την περίοδο
Ø Στον πλήρη και έγκαιρο προγραμματισμό των ενεργειών που θα αναλάβει, για την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική εφαρμογή των προνοιών του νόμου,
Ø Στη αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του ΣΕΚΠ, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του και τη βελτίωση της απόδοσής του.
Ø Στην ανάπτυξη τέτοιων διαδικασιών/μηχανισμών/εργαλείων, που θα συμβάλουν στην ενδυνάμωση των υφιστάμενων φορέων και, ενδεχομένως, στη δημιουργία νέων, με στόχο την ομαλή διαδοχή και ανάληψη βασικών αρμοδιοτήτων που έχει σήμερα το ΣΕΚΠ.
10.Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους πατατοπαραγωγούς;
Η κακή εμπειρεία που όλοι είχαμε την περασμένη χρονιά δεν θα πρέπει να επαναληφθεί.Εχουμε ενταχθεί στην Ευρωπαική Ενωση της οποίας το περιβάλλον είναι έντονα ανταγωνιστικό.Μόνο με την ενότητα όλων των παραγωγών,τον ορθολογικό προγραμματισμό και τον σόφρονα και ανιδιοτελή χειρισμό της εμπορίας των πατατών θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις των νέων συνθηκών.Παράλληλα οι παραγωγοί θα πρέπει να συσπειρωθούν γύρω από τις Ομάδες Παραγωγών τους τις οποίες θα πρέπει να ενισχύσουν με κάθε τρόπο.
Το ΣΕΚΠ θα συνεχίσει να αποτελεί τον κύριο σταθεροποιητικό παράγοντα στις προσπάθειες προσαρμογής της πατατοκαλλιέργειας στις συνθήκες ελεύθερης αγοράς, με τους λιγότερους κλυδωνισμούς και αναταράξεις. Θα συνεχίσει, επίσης, να συμβάλλει ουσιαστικά στην όλη προσπάθεια, με συνεχείς διαφωτιστικές συγκεντρώσεις, αλλά, κυρίως, με τα νέα συστήματα εκκαθάρισης των τιμών που εφαρμόζει, με βάση τα οποία οι παραγωγοί αντιλαμβάνονται τώρα με τον πιο καθαρό τρόπο την ανάγκη προσαρμογής της πατατοκαλλιέργειας προς τις απαιτήσεις της αγοράς.
Η ποιότητα των πατατών μας είναι το αλφα και το ωμέγα της κυπριακής πατατοκαλλιέργειας.Το καλό όνομα της κυπριακής πατατάς είχε κατοχυρωθεί στους ευρωπαίους καταναλωτές μετά από πάρα πολλούς κόπους και προσπάθειες .Οι πατατοπαραγωγοί θα πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειες που καταβάλλουν για περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των πατατών τους.
THE FARMERS VIEW POINT REGARDING THE ENTRY INTO THE EUROPEAN UNION
By Neoclis Tsappis
1. INTRODUCTION
First I would like to express my sincere thanks to the organizers of this General Assembly for the opportunity given to me to present something about the views of the Cypriot farmer regarding the accession of Cyprus to the EU.To my opinion this is an important event for the Cyprus agriculture and I am sure that the conclusions and recommendations of this General Assembly will be beneficial not only to the participants but to the Cypriot farmers as well. Agricultural Credit has played a fundamental role in the development of rural areas of Cyprus.
Agriculture is a vital part of Cyprus society and now is been called for even more consideration to be given to issues related to it: Acquis Comunitaire, Common Agricultural Policy ,free market of 480 millions, competitive enterprises, new types of financial support, food safety, the environment, landscape, rural development as well as sustainability and ecological concerns in a broader sense.
Cyprus is a full member of the EU for the last five months. It is very early to make an evaluation of the problems and other consequences, positive or negative, caused to the Cypriot farmer. The fact is that the life of the cypriot farmer will not be the same any more. It is a big fundamental change in his life and his occupation.
The Cyprus Republic is obliged as from May the 1st ,2004 to implement the Common Agricultural Policy of the European Union. Any state policy on agriculture should be in the framework of the European policies.The CAP which was developed to satisfy the needs of the agriculture of the previous Member States is a part of the policy of the new Member States
But at this moment we can present the very first points related to the accession to the EU from the point of view of the farmers. First and main point is that the farmers have understood already that the type and form of the financial support they had from their government is changed to something else that is not so convenient to get.
2.THE NEW COMMON AGRICULTURAL POLICY OF THE EUROPEAN UNION.
From the official internet site of EU we note the following:
The new CAP takes consumers' and taxpayers' concerns fully into account, while giving EU farmers the freedom to produce what the market wants.
2.1.Market and income support (Pillar 1)
Market and income support measures are those measures most closely identified with farming. They cover direct payments to farmers and continuing market-related subsidies under the common market organisations such as buying of products into public storage, surplus disposal schemes and export subsidies. Until now, income support and, to a lesser extent, market support has been the major areas of CAP expenditure. However, this is gradually changing as the CAP evolves.
2.2.Rural development (Pillar 2)
The increasingly important rural development measures aim at
encouraging environmental services
providing assistance to difficult farming areas
promoting food quality
higher standards and animal welfare.
These measures are jointly funded (co-financed) by the EU and by Member States. The new system of compulsory modulation (i.e. switching of funds from production to rural development) will be used to finance the introduction of the new rural development measures agreed in the June 2003 CAP reform, or to reinforce existing measures.
2.3.Ways and means to implement the CAP
EU policies to help agriculture provide:
a single market – i.e. no trade barriers and free movement of goods within the whole of the EU;
direct payments to farmers to give a guaranteed minimum level of income, but with no link to the quantity of production so as to remove any trade distortions;
measures to ensure that agricultural markets are stable;
aid towards rural development goals such as:
• financial incentives to farm in a better way for the environment, e.g.:
• incentives for farmers to find alternative forms of income (e.g. from tourism);
• encouragement to grow woodland and forests;
• encouragement to produce biomass for environmentally-friendly energy.
3. CYPRUS AGRICULTURE AND CAP
3.1.General
The Common Agricultural Policy offers the tools and the framework to all member countries to implement their agricultural policy. On the other hand the member-state formulates its own policy taking into consideration the local conditions .
The Cyprus government is implementing among others the Agricultural Development Plan of 2004-2006.This is a very ambitious plan and to my opinion, a very good plan. I think that offers the tools for every farmer to upgrade his farming enterprise. This Plan offers the framework and the tools for the establishment of other supporting bodies. But its implementation is not so easy. The farmers need to be trained properly, to be organized in the right way and of course to be supported to face the short term difficulties in their occupation. The successful implementation of this plan is not the problem of the farmers alone. I think that everybody should be informed and contribute in his way for the succesfull implementation of this plan.
3.2.Situation of Cyprus agriculture
Based on the Census of Agriculture 2003 and other publications the following general points will help somebody to have an overall picture and understanding of the prevailing situation of Cyprus Agriculture:
The broad agricultural sector contributes 4% of the Gross Domestic Product. In the early sixties this figure was around 60%
o The number of people living in the rural areas dropped from 58% of the population in 1973 to 47% in 1976 and 32% in 1992.Now the figures are lower.
• Number of Holdings:44.611
• Total agricultural Area:156.378 Hectares
• Average size of Holding:3,51 Hectares
• Total number of plots:221.917
• Number of plots per holding:5
• Average size of plot:0,7 hectares
The value of agricultural exports dropped in the period 1990 to 2001 in current prices by 33% of citrus,40% of potatoes, 72% of table grapes and 32% of wines and spirits
The main partner of the exports of agricultural products are countries of EU-15 amounting to 80% of the total exports.
The main partners of imports of agricultural products are : 28% from the EU-15 countries,30% of other European countries and 40% from other countries
Small and fragmented land ownerships.
In Cyprus the number of holdings less than 5 hectares amounts to 82% while in EU-15 this number amounts to 56%.It is concluded that Cyprus agriculture is characterised by its very small holdings and a deep fragmentation of the land ownerships.
Very low income of the rural people from their agricultural activities. It is estimated that the present percentage, on the average, amounts only to 42% of the family income of the rural areas. The agricultural income depends mainly on the type of agricultural unit. Very low incomes benefit the growers of dry farming. Higher incomes benefit the farmers of irrigated lands and very high incomes have the business type of floriculture and animal husbandry units.
The age problem of the rural people is another basic problem .For certain sectors of the agricultural economy the majority of the people engaged are over 60 years.
The production cost is very high due basically to the fragmentation of land ownerships, the high cost of inputs such as water and the chemicals.
3.3.Description of the point of view of the farmers to the expectations of the EU
The EU Commissioner on Agriculture, Rural Development and Fisheries Dr. Franzs Fischler in one of his speeches described the EU expectations from the EU farmers. The following table was prepared to give an overall picture of the Cyprus farmers opinions to the points of Dr Fischler:
POSITION OF EU(Points of Dr. Fischler)
POSITION OF CYPRUS FARMER
We want farmers to resume their role as businessmen, producing for their customers rather than for the intervention stocks
We have to note that the farmers in Cyprus never produced for the intervention stocks and they always produced for their customers. Anyhow ,now they are obliged to produce the quantities, types and quality products that they can sell in a very competitive environment. Their production should be market oriented
The role of businessman has to be resumed by the farmer and their organizations. The transfer from the existing situation to the new will require time, effort and resources. It is a difficult task that may cause the abandonment of farming by a big number of part and full time farmers. .
We want to guarantee farmers a fair income. No more, no less: our farmers deserve to be duly rewarded for the quality products they supply, the environmental services they perform and their role in conserving country landscapes.
The guarantee of a fair income is again a very difficult task.
The Cyprus farmer has already experiencing the negative effects of the accession to the EU. Growers of cereals, vines, potatoes, decidous fruit trees and others are facing problems of selling their products at reasonable prices.
The import of several agricultural products from other EU member states abut also from third countries with the customs of EU caused the reduction of the prices of the local products below the production cost , in many cases, of the local products.
The average holding is very small and the direct single payments offered by the development or other schemes can not cover but a very small percentage of the loss of income.
The monopoly and the government guarantees to the Semi-govermental marketing boards were abolished as from May the 1st ,2004 because they are not compatible to EU legislation and general policy. This will cause a serious blow to the future of many farmers and to their income.
We want to free farmers from the red tape imposed by the CAP. They should be able to spend their day working their farm, not wasting it on paperwork.
The red tape is already imposed on the farmers. The paperwork required by the authorities , filling the applications to the various measures is huge. The whole process should be simplified in order to make it applicable to a greater number of farmers.
ΣΗΜΕΡΙΝΗ 19.9.05
Η απειρία έβλαψε τελικά τους πατατοπαραγωγούς
Η πολυδιάσπαση των πατατοπαραγωγών, κύριος αρνητικός παράγοντας για τις δυσκολίες στην εμπορία
Aβέβαιο προδιαγράφεται από πολλούς το μέλλον της πατατοκαλλιέργειας στην Kύπρο.
O Πρόεδρος του Δ.Σ. του Συμβουλίου Εμπορίας Πατατών, ο Νεοκλής Τσαππής, αναλύει τους λόγους της αποτυχίας στην εμπορία των πατατών εαρινής εσοδείας.ΣΕΚΠ:Μόνο με την ενότητα θα αντιμετωπισθούν προβλήματα
ΤΟΥ ΠΑΜΠΟΥ ΒΑΣΙΛΑ
Η κυπριακή πατατοκαλλιέργεια δεν ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει, μετά από 40 χρόνια μονοπωλιακού καθεστώτος, το έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τούτο δε, οδήγησε στην πολυδιάσπαση των πατατοπαραγωγών. Παρά την εκστρατεία που ανέλαβε το Συμβούλιο Πατατών κατά την περίοδο Σεπτεμβρίου 2003 - Μαΐου 2004, δεν έγινε κατορθωτή η ενότητα δράσης των παραγωγών, ακριβώς γιατί δεν είχαν γίνει αντιληπτές οι νέες συνθήκες που θα επικρατούσαν με την ένταξή μας στην ΕΕ.Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Πατατών Νεοκλής Τσαππής αναλύει τους λόγους που οδήγησαν στην αποτυχία της εμπορίας των πατατών εαρινής εσοδείας και απαριθμεί τους παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, ώστε να μην επαναληφθεί αυτή η ανεπιθύμητη κατάσταση.ΕΡ: Σε ποιους παράγοντες οφείλεται η φετινή αποτυχία στην εμπορία των πατατών εαρινής εσοδείας;ΑΠ: Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τη διάθεση των κυπριακών πατατών. Η εμπορία των πατατών είναι πάρα πολύ δύσκολη υπόθεση και εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες. Ο κάθε παράγοντας είναι σημαντικός και η τυχόν άγνοιά του μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή. Το Συμβούλιο Εμπορίας Κυπριακών Πατατών, στο στάδιο αυτό, άρχισε την εις βάθος ανάλυση των παραγόντων που καθόρισαν το, δυστυχώς, άσχημο αποτέλεσμα της εμπορίας, με κύριο σκοπό να ενημερώσει την Πολιτεία, αλλά και τους πατατοπαραγωγούς, για τα πραγματικά αίτια. O κύριος στόχος αυτής της ανάλυσης και ενημέρωσης, είναι να αποφευχθεί επανάληψη των ίδιων φαινομένων και την επόμενη χρονιά. Πιστεύουμε ότι η επανάληψη της ίδιας κατάστασης και τον επόμενο χρόνο, θα προκαλέσει το τελειωτικό πλήγμα για την κυπριακή πατατοκαλλιέργεια. Το ΣΕΚΠ κωδικοποίησε τους παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τη διάθεση των πατατών μας, κυριότεροι των οποίων είναι:1. Η κυπριακή πατατοκαλλιέργεια δεν ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει, μετά από 40 χρόνια μονοπωλιακού καθεστώτος, το έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον της Ε.Ε. Τούτο οδήγησε στην πολυδιάσπαση των πατατοπαραγωγών. Παρ’ όλην την εντατική εκστρατεία που ανέλαβε το ΣΕΚΠ την περίοδο Σεπτεμβρίου 2003 - Μαΐου 2004. δεν έγινε κατορθωτή η ενότητα δράσης των πατατοπαραγωγών κάτω από μια ομπρέλα. Ο κύριος λόγος γι’ αυτό ήταν γιατί δεν είχαν γίνει αντιληπτές οι νέες συνθήκες που θα επικρατούσαν με την ένταξή μας στην Ε.Ε. Δεν ήταν δυνατό -κι αυτό αποδείχθηκε στην πράξη- να δημιουργηθούν, από τη μια μέρα στην άλλη, όλες οι αναγκαίες δομές από τις ομάδες πατατοπαραγωγών, και τον ιδιωτικό τομέα γενικότερα, που να διαδεχθούν με επιτυχία τις αρμοδιότητες του ΣΕΚΠ, όσον αφορά τον προγραμματισμό της παραγωγής και τη συσκευασία και εμπορία του προϊόντος στις διεθνείς αγορές, που τις εξασκούσε μονοπωλιακά, επαναλαμβάνω, για 40 χρόνια.2. Ενώ ήταν γνωστό, στο στάδιο του προγραμματισμού, ότι η χρονιά 2004/2005 θα ήταν δύσκολη για τις εξαγωγές κυπριακών πατατών, οι εισαγωγείς πατατοσπόρου, ή/και έμποροι/εξαγωγείς, είτε λόγω άγνοιας είτε σκόπιμα, εισήγαγαν υπερβολικά μεγάλες ποσότητες πατατοσπόρου, ειδικά των ποικιλιών Νίκολα και Σπούντα, με αποτέλεσμα να σταλθεί στην Ευρώπη μια ποσότητα 91.000 τόνων περίπου, ενώ κανονικά θα έπρεπε να εξαγάγουμε μια ποσότητα της τάξης των 65.000 - 70.000 τόνων.
Επιβάλλεται σωστός προγραμματισμός
ΕΡ: Ποιες εισηγήσεις θεωρείτε, ως Συμβούλιο Πατατών, αναγκαίες να υιοθετηθούν, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον παρόμοια φαινόμενα, που πλήττουν την κυπριακή οικονομία; Σταθείτε, ειδικά, στο θέμα της ποσότητας και της ποιότητας πατατών, που πρέπει να παράγει η Κύπρος.ΑΠ: Ο σωστός, και προπαντός ο ενιαίος προγραμματισμός της παραγωγής με βάση τα δεδομένα της αγοράς, αποτελεί το κυριότερο μέτρο που θα πρέπει να ληφθεί. Το ΣΕΚΠ θα κάμει ό,τι περνά από το χέρι του, για να μην επαναληφθούν τα ίδια με την προηγούμενη χρονιά φαινόμενα.Το ΣΕΚΠ πιστεύει ότι μόνο με την ενότητα των πατατοπαραγωγών θα αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά τα προβλήματα και οι αδυναμίες που έχουν διαπιστωθεί την περασμένη χρονιά. Απαιτείται όπως παραδειγματιστούμε από τα λάθη μας και συμβάλουμε, ο καθένας με τον τρόπο του, στη διάσωση της πατατοκαλιέργειας στην Κύπρο. Το ΣΕΚΠ, μέσα στις νέες συνθήκες, θα λειτουργήσει δημιουργικά και αποτελεσματικά στα πλαίσια της νομοθεσίας του, όπως έκανε πάντοτε.Η Πολιτεία, με την τελευταία τροποποίηση του νόμου, δίδει τη δυνατότητα στο ΣΕΚΠ να λειτουργήσει και να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην κυπριακή πατατοκαλλιέργεια. Ήδη το Συμβούλιο άρχισε να υλοποιεί τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, εκδίδοντας σχετική ανακοίνωση, που καλεί όλα τα νομικά και φυσικά πρόσωπα να ενταχθούν, αν το επιθυμούν, στον προγραμματισμό της παραγωγής και της εμπορίας των πατατών για τη χειμερινή και ανοιξιάτικη εσοδεία 2005/2006. Το ΣΕΚΠ θα συνεχίσει να αποτελεί τον κύριο σταθεροποιητικό παράγοντα στις προσπάθειες προσαρμογής της πατατοκαλλιέργειας στις συνθήκες ελεύθερης αγοράς, με τους λιγότερους κλυδωνισμούς και αναταράξεις. Θα συνεχίσει, επίσης, να συμβάλλει ουσιαστικά στην όλη προσπάθεια, με συνεχείς διαφωτιστικές συγκεντρώσεις, αλλά, κυρίως, με τα νέα συστήματα εκκαθάρισης των τιμών που εφαρμόζει, με βάση τα οποία οι παραγωγοί αντιλαμβάνονται τώρα με τον πιο καθαρό τρόπο την ανάγκη προσαρμογής της πατατοκαλλιέργειας προς τις απαιτήσεις της αγοράς.
Το κεκτημένο κατοχυρώνει δικαιώματα
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ κεκτημένο κατοχυρώνει το δικαίωμα του κάθε παραγωγού να παίρνει τις δικές του αποφάσεις. Οι αποφάσεις αυτές είναι σεβαστές και το ΣΕΚΠ προσπάθησε να πείσει, όχι όμως και να επιβάλει τις απόψεις του. Σε όλες τις συγκεντρώσεις και στις ανακοινώσεις του, το Συμβούλιο ενημέρωνε τους παραγωγούς για την τεράστια δύναμη που έχουν στα χέρια τους και καλούνταν όλοι να αξιοποιήσουν κατάλληλα τη δύναμη αυτή, προς όφελος των ιδίων και της πατατοκαλλιέργειας γενικότερα. Η δύναμη αυτή συνεχίζει να υπάρχει στα χέρια των παραγωγών, οι οποίοι σήμερα είναι σοφότεροι από πέρυσι, γιατί έχουν αποκτήσει την εμπειρία μιας καταστροφής, λόγω κυρίως της διάσπασής τους.Το ΣΕΚΠ συνεχίζει τη εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου, που άρχισε εδώ και λίγα χρόνια και είναι προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα. Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο θα επικεντρωθεί άμεσα στα ακόλουθα:• Στην πλήρη ενημέρωση των παραγωγών για τους λόγους που η εμπορία των πατατών την άνοιξη του 2005 ήταν καταστροφική για την πατατοκαλλιέργεια της Κύπρου, με στόχο την αποφυγή της επανάληψης των ίδιων λαθών.• Στον πλήρη και έγκαιρο προγραμματισμό των ενεργειών που θα αναλάβει, για την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική εφαρμογή των προνοιών του νόμου, ιδιαίτερα της παραγράφου (α), που αποτελεί και υποχρέωσή του.• Στη αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του ΣΕΚΠ, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του και τη βελτίωση της απόδοσής του.• Στην ανάπτυξη τέτοιων διαδικασιών/μηχανισμών/εργαλείων, που θα συμβάλουν στην ενδυνάμωση των υφιστάμενων φορέων και, ενδεχομένως, στη δημιουργία νέων, με στόχο την ομαλή διαδοχή και ανάληψη βασικών αρμοδιοτήτων που έχει σήμερα το ΣΕΚΠ.
EΞΑΧΘΕΙΣΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΠΑΤΑΤΩΝ (ΣΕ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΤΟΝΟΥΣ)
ΣΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ και στο διάγραμμα που ακολουθεί, παρουσιάζονται οι εξαγωγές πατατών εαρινής εσοδείας κατά την περίοδο 2000-2005:
Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι οι συνολικές ποσότητες πατατών εαρινής εσοδείας ανήλθαν στους 91.000 τόνους, σε σύγκριση με 73.000 τόνους κατά την προηγούμενη χρονιά, δηλαδή παρουσιάζεται αύξηση 24.,7% Το ΣΕΚΠ, σύμφωνα με τον τροποποιητικό νόμο που διέπει τη λειτουργία του σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς, ανέλαβε τον προγραμματισμό της παραγωγής για το 60% των παραγωγών, οι οποίοι, με δική τους απόφαση, μείωσαν αισθητά τις παραγόμενες ποσότητες πατατών για εξαγωγή. Φαίνεται, όμως, ότι δεν έγινε το ίδιο και από τους άλλους φορείς ή/και ιδιώτες.3. Οι τεράστιες ποσότητες εαρινών πατατών από το lσραήλ και την Αίγυπτο (πάνω από 400.000 τόνοι), οι οποίες χρονικά βρίσκονταν στην αγορά της Ε.Ε. μέχρι και τα μέσα του lούλη 2005, ενώ τα προηγούμενα χρόνια οι πατάτες αυτές τελείωναν στα μέσα του Απρίλη ¬αρχές Μαΐου. Βέβαια, πρώιμες πατάτες εξήγαγαν και το Μαρόκο, η Τυνησία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ιταλία και άλλες χώρες. Οι συνεχείς, μάλιστα, και μεγάλες εξαγωγές πατατών από το lσραήλ και την Αίγυπτο προκάλεσαν κορεσμό στις αγορές της Ευρώπης, με αποτέλεσμα τη ραγδαία πτώση των τιμών όλων των πρώιμων πατατών στην Ε.Ε. Η κατάσταση αυτή ήταν πρωτοφανής για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Το ΣΕΚΠ έγκαιρα διαπίστωσε τον παράγοντα αυτό και ενημέρωσε ανάλογα τον Υπουργό Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος.4. Σχεδόν όλοι οι έμποροι συνεργάτες του ΣΕΚΠ στην Ευρώπη, αλλά και άλλοι, προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν όσο μπορούσαν την πολυδιάσπαση των παραγωγών και οδήγησαν την εμπορία των κυπριακών πατατών σε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Οι μεγάλες ποσότητες κυπριακών πατατών που είχαν συγκεντρωθεί στις αποθήκες της Ευρώπης, έδωσε τη δυνατότητα στους Ευρωπαίους εισαγωγείς να εκμεταλλευτούν στο έπακρο την κατάσταση αυτή. Να σημειωθεί πως το ίδιο έγινε και στην περίπτωση των πατατών από το Ισραήλ και την Αίγυπτο.5. Η συμπεριφορά ορισμένων Κύπριων εξαγωγέων, που τα έβαλαν με το ΣΕΚΠ και, σε τελευταία ανάλυση, με την κυπριακή πατατοκαλλιέργεια, ρίχνοντας τις τιμές των πατατών, κάποτε χωρίς κανένα ουσιαστικό λόγο. Να σημειωθεί πως, σχεδόν όλοι οι εξαγωγείς χρησιμοποιούσαν πάντοτε τις τιμές του ΣΕΚΠ σαν ομπρέλα. Κάποιοι άλλοι, επίσης, έστελλαν πατάτες σε ξένους εισαγωγείς, αλλά οι ίδιοι δεν φαίνεται να είχαν κανένα λόγο στις τιμές τις οποίες αποφάσιζαν οι ξένοι.6. Ο ρόλος του ΣΕΚΠ ήταν καθοριστικός. Παρ’ όλην την τάση που υπήρχε του έντονου ανταγωνισμού τιμών στις διάφορες αγορές μεταξύ των Κύπριων εξαγωγέων, το Συμβούλιο προσπάθησε να κρατήσει τις τιμές σε ψηλά επίπεδα, δίνοντας τη δυνατότητα σε άλλους εξαγωγείς να διαθέσουν τις πατάτες σε σχετικά ψηλές τιμές, παρ’ όλες τις δυσκολίες που προκάλεσε στο ίδιο η τακτική αυτή.7. Παρουσιάστηκαν προβλήματα ποιότητας σε φορτία πατατών που έχουν εξαχθεί (όχι από το ΣΕΚΠ). Τούτο οφείλεται στην απειρία των εξαγωγέων ή στην προσπάθεια εξοικονόμησης χρημάτων συσκευασίας και αποστολής των πατατών, αλλά και στο σύστημα ελέγχου που εξανεμίστηκε με την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. Οι κυπριακές πατάτες συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πιο ακριβοπληρωμένες πατάτες στον κόσμο, πράγμα που βασικά συνδέεται με ό,τι ονομάζεται «καλή ποιότητα». Η διατήρηση του καλού ονόματος της κυπριακής πατάτας θα πρέπει να αποτελεί, πιστεύω, τον κύριο στόχο της πολιτικής μας για διατήρηση της κυπριακής πατατοκαλλιέργειας.Οι πιο πάνω παράγοντες αποτελούν, κατά την άποψή μας, τους βασικούς παράγοντες που καθόρισαν και το άσχημο αποτέλεσμα της διάθεσης πατατών εαρινής εσοδείας. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν θα υπήρχαν και δεν θα καθόριζαν το αποτέλεσμα, αν οι πατατοπαραγωγοί παρέμεναν ενωμένοι και ακολουθούσαν ένα σώφρονα προγραμματισμό της παραγωγής, τόσο σε ποικιλίες, αλλά, κυρίως, σε ποσότητες στον κατάλληλο χρόνο, με βάση τις ανάγκες της αγοράς.
